PL EN
ODKRYCIA
Cmentarzyska z okresu wpływów rzymskich z Parsk, powiat grudziądzki
 
Więcej
Ukryj
1
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi, ul. Wodna 3/5, PL 86-300 Grudziądz
 
2
Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, ul. Długa 52 «Arsenał», PL 00-241 Warszawa
 
 
Data publikacji: 31-12-2017
 
 
Wiadomości Archeologiczne 2017;LXVIII(68):287-296
 
SŁOWA KLUCZOWE
STRESZCZENIE
Two urned burials were discovered in the village of Parski, its western or south-western area presumably (Fig. 1:9.10), in 1900 and 1913 (see: W. Łęga 1930). Archaeological recovered at that time (Fig. 2, 3) entered the Stadtmuseum (City Museum) in Graudenz/Grudziądz (until 1920 in Prussia); of these only a bronze brooch, type Almgren 95, survived (Fig. 2:c) and is now in Muzeum Archeologiczne w Gdańsku (Archaeological Museum in Gdańsk); two cinerary urns and a glass jetton have gone missing. Further discoveries were made at Parski in 1939. At this time, the now Polish Muzeum Miejskie (City Museum) in Grudziądz acquired seven pottery vessels, some sherds and a bronze buckle; of these the buckle, type D29, one of the vessels (a jug, group IX), and a brooch possibly recovered the same year – type Almgren 162 (Fig. 5:a–c), are still in keeping of Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu (The Father Dr. Władysław Łęga Museum in Grudziądz). In 1955, on a hummock in the north-eastern area of the village mined for sand (Fig. 1:1), the first head of the Muzeum w Grudziądzu after the war, J. Błachnio, collected a few dozen fragments of pottery, a jug (group IX), a bowl (type XaA) and two clay spindlewhorls (Fig. 5:d–l), provenanced to a Wielbark Culture cemetery. Fieldwork carried out in 1968 in the vicinity of the now obliterated hummock brought in an assemblage of pottery finds, daub, charcoal and animal bones, interpreted as the remains of Lusatian Culture and Wielbark Culture settlements (see: R. Boguwolski 1969; 1972). The materials recovered at Parski may derive from two separate cemeteries, in use in the Late Roman Period, phases B2/C1–C2, possibly even as early as phase B2 of the Late Roman Period. In the immediate vicinity of these cemeteries were two (or three) other grave-fields, of Roman Period date – one (possibly two) at Parski, in fields belonging to Reinhold and Hippke (identified in 1900 and 1913), another possible burial ground, at Nowa Wieś site 4a (Fig. 1:8), in use during phases B2–C1b, possibly as late as phase C2 (M. Kurzyńska, in print). Finally, a surface survey carried out in 1982 (R. Boguwolski 1982) recorded a group of settlements of Roman Period date (Fig. 1).
REFERENCJE (20)
1.
Almgren, O., Studien über Nordeuropäische Fibelformen der ersten nachchristlichen Jahrhunderte mit Berücksichtigung der provinzialrömischen und südrussischen Formen, Mannus-Bibliothek 32, Leipzig, 1923.
 
2.
Anger, S., Das Gräberfeld zu Rondsen im Kreise Graudenz, Abhandlungen zur Landeskunde der Provinz Westpreussen 1, Graudenz 1890 (reed. w: Rondsen-Rządz. Gräberfeld und Fürstengräber, Wege der vor- und frühgeschichtlichen Forschung 1 (red. R. Hachmann, F. Stein), Bonn 1972, s. [1]–[70]).
 
3.
Blume, E., (red. M. Schultze) Die germanischen Stämme und die Kulturen zwischen Oder und Passarge zur römischen Kaiserzeit. II. Teil: Material, Mannus-Bibliothek 14, Würzburg, 1915.
 
4.
Błachnio, J., Nowe stanowiska kultury łużyckiej i wczesno pomorskiej w powiecie grudziądzkim, Rocznik Grudziądzki II, 1961, s. 197–200.
 
5.
Boguwolski, R., Parski, stan. 1, pow. Grudziądz, [w:] Badania archeologiczne grudziądzkiego Muzeum w roku 1968, Informator Muzeum w Grudziądzu X/1, Grudziądz, 1969, s. 7.
 
6.
Boguwolski, R., Sprawozdanie z badań archeologicznych w Parskach, pow. Grudziądz na stanowisku 1 w 1968 r., [w:] Komunikaty Archeologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w latach 1968–1969, Bydgoszcz, 1972, s. 3–5.
 
7.
Boguwolski, R., Sprawozdanie z badań powierzchniowych przeprowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski – arkusz 29-45, mps, archiwum Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu, 1982.
 
8.
Hojka, Z., Muzeum w Bydgoszczy 1923–2008. Dzieje i zbiory, Bydgoszcz, 2008.
 
9.
Janikowski, J., Międzyrzecze Wisły, Drwęcy i Osy w okresach: późnolateńskim i wpływów rzymskich, cz. I i II, mps w archiwum Muzeum Okręgowego w Toruniu, 1976.
 
10.
Kokowski, A., Grupa masłomęcka. Z badań nad przemianami kultury Gotów w młodszym okresie rzymskim, Lublin, 1995.
 
11.
Kurzyńska, M., w druku Ratownicze badania wykopaliskowe na domniemanym cmentarzysku kultury wielbarskiej (II – III w. n.e.) w Nowej Wsi, gm. Grudziądz, stan. 4a, [w:] E. Trawicka, B. Ceynowa (red.), XX Sesja Pomorzoznawcza, Gdańsk.
 
12.
Łęga, ks. Wł., Dwa groby ciałopalne z okresu rzymskiego odkryte w Parsku w pow. grudziądzkim, Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu VIII/7, 1930, s. 217–220.
 
13.
Łuka, L. J., Wykaz nabytków Muzeum Archeologicznego w Poznaniu w r. 1951, Fontes Archaeologici Posnanienses III (1952), 1953, s. 149–171.
 
14.
Madyda-Legutko, R., Die Gürtelschnallen der Römischen Kaiserzeit und der frühen Völkerwanderungszeit im mitteleuropäischen Barbaricum, B.A.R. Int. Series 360, Oxford (1986), 1987.
 
15.
Przewoźna, K., Struktura i rozwój zasiedlenia południowo-wschodniej strefy nadbałtyckiej u schyłku starożytności, Warszawa-Poznań, 1974.
 
16.
Schindler, R., Die Besiedlungsgeschichte der Goten und Gepiden im unteren Weichselraum auf Grund der Tongefässe, Quellenschriften zur ostdeutschen Vor- und Frühgeschichte 6, Leipzig, 1940.
 
17.
Szczygielski, W., Niewitecki Stanisław (1904–1969), Polski Słownik Biograficzny XXIII/1, Wrocław, 1978, s. 91–92.
 
18.
Walenta, K., Obrządek pogrzebowy na Pomorzu w okresie późnolateńskim i rzymskim, Archaeologia Baltica V, Polonia 80/81, Łódź, b.d.w., 1981.
 
19.
Wołągiewicz, R., Ceramika kultury wielbarskiej między Bałtykiem a Morzem Czarnym, Szczecin, 1993.
 
20.
Zielonka, B., Zabytki archeologiczne województwa bydgoskiego, Bydgoszcz, 1959.
 
ISSN:0043-5082
Journals System - logo
Scroll to top